Lżšręši.

 Žś žegar įkvešiš hefur veriš aš efna til um breytingu į stjórnarskrį lżšveldisins og  leita er eftir umręšum um mįlefniš,žį ętla ég aš leifa mér aš taka žįtt ķ žessari umręšuumręšu meš tillögum ,sem ég tel vel umręšuhęfar.Įšur en ég set žessar tillögur fram,vil ég minna į aš allir stjórnmįlamenn hafa margoOft talaš um aš naušsynlegt sé aš stefna aš meiri valddreyfingu ķ žjóšfélaginu.Hiš žrķskipta vald,sem hér atti aš vera, dómsvald ,framkvęmdavald og löggjafarvald óhįš hvort öšru ,hefur žróast ķ įtt til einveldis,ķ gegnum foringja- ogFlokksręši,samanber žegar flokksforingar 2 menn taka jafn afdrķfarķkar įkvaršanirEins og aš lżsa yfir stušningi viš fullvalda rķki til hernašarlegra įrįsar į annaš Fullvalda rķki.Einnig žegar einn mašur śr framkvęmdavaldinu getur rįšiš aš eiginGešžótta skipan dómsvaldsins,samanber skipan undafariš ķ Hęstarétt.Bara žessar 2 stašreyndir kalla į mikla og róttęka  endurskošum į stjórnarskrįnni.Tillögur mķar eru eftirfarandi,sem skal rökstišja sķšar ef óskaš er eftir.Nr. 1 Ęšstu valdastofnanir žjóšarinnar skulu vera 5.A, Dómsvald skal skipaš af mönnum algerlega óhįša öšrum valdastofnunum.B, Löggjafarvald skal skipaš mönnum kostnum pólitķskum kostningum aš 2/3 og af Hagsmunasamtökum aš 1/3 t.d. A.S.Ķ.,V.S.Ķ.,Bęndasmt.,Sjómannasm.,Išnašersam.Og svo mętti įfram telja,eftir stirk og fjölda innan eistakra samtaka.C, Framkvęmdavald skal kosiš af Alžingi, meš hlutfallskostningu.D, Forsetavald,skal hafa heimild til aš vķsa mikilsveršum mįlum til žjóšarinnar.E, Fjölmišlavald skal hafa heimild til aš vķsa mikilsveršum mįlum til žjóšarinnar Ef mikill meirihluti žjóšarinnar krefst žess,eftir margar og ķtarlegar  skošannakannani                                                                                                                                                                                                                                                                                  Allt eru žetta mjög róttękar tillögur,sem ég veit aš mörgum mun žykja óraunsęjar,Ég mun nś fęra helst rök fyrir hverri einstakri tillögu.                                                                                              A.     Dómsvald skal vera ķ tveimur žrepum eins og nś er,og skal dómsmįlarįšherra Skipa dómara ķ nešri žrep dómsvaldsins, en ķ efsta stig dómsvalds,ž.e. HęstaréttSkal kosiš af fyrrverandi lagaprófessorum og dómurum,sem hęttir eru störfum Röksemdir mķnar fyrir žessum A liš eru eftirfarandi;Žegar menn eru oršnir 65 įra eša eldri,hęttir störfum komnir į góš eftirlaun,žį breytistmargt ķ hugsun og hįtterni manna,sem gerir žį sjįlfstęšari,(eingin barįtta eša hagsmunapottil valda eša viršingar).Žessir menn hafa mikla faglega reynslu og mannlega žekkingu tilaš rįša skipun ęšsta dómstigs landsins.Žetta vęru 15 til 19 menn į hverjum tķma,sem kęmu inn ķ žetta ( öldunga ) rįš sjįlfkrafa,žegar žeir yršu 65 įra og dittu śt eftir aldri, žannig aš sį elsti af žeim19 sem vęru ķ rįšinu fęri śt um leiš og annar nęši 65 įra aldri. Meš žessu yrši hröš endurnżjun ķ rįšinu,sem er naušsynleg  ķ svona rįšum.Eftirlit og framkvęmd žessa vęri į höndum umbošsmanns Alžingis og endanleg skipan rįšsins vęri hans.(hlutkesti um hvor ętti aš vķkja ef tveir ęttu afmęli sama dag.) Eftri athugun og višręšur viš umsękendur,įkvešur rįšiš,helst samhljóšaannars meš kostningu hver fęr starfiš Lögformleg stašfesting žessara skipunar,skal žó vęra ķ höndum Alžingis sem  ašeins gęti breytt nišurstöšum rįšsins meš atkvęšum 2 af hverjum 3 žingmönnum žess.:B.Žarna vil ég koma meš hugmynd um aš žingręšiš verši ekki eivöršungu bundiš į klafaflokkspóltķskrar stefnu,žar sem sterkir flokksforingar rįša öllu.(eins og nś er).Ef hagsmunasamtök ęttu rétt į aš kjósa innan sinna vébanda įrlega įkvešinn fjölda manna inn į Alžingi,t.d.žrišung nśverandi žingmanna ž.e. 21 žingmann,myndi žaš mörgu breyta. Bein flokkpólitķsk stefna yrši ekki eins rįšandi og nś er og bśast mętti viš mikilli endurnķung į žingliši Alžingis śr žeirra hópi,į žeim 4 įra tķma ,sem hin almenna flokkspólitķsks kostningtekur yfir.Nśverandi kostningareglur og lög gętu veriš óbrétt varšandi hina 42 žingmennAlžingis. Žaš er margt fleira athyglivert ķ žessari hugmynd.Žetta myndi styrkja félagasamtök og gefa žeim aukiš vęgi ķ stjórn žjóšarinnar.Allir launžegar,embęttismenn,obinberir starfsmenn,atvinnurekendur,eldri borgarar,                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     išnašarmenn,verkamenn,sjómenn, bęndur og jafnvel nįmsmenn,18 įra og eldri,semsagt allir                                           žeir,sem žiggja greišslur ķ einhverji mynd,og vildu vera ķ hagsmunasamtökum ęttu rétt į aškjósa fulltrśa śr sķnum röšum til setu į Alžingi.Um kostningu žessara manna vęri fariš eftit sömu  lögum og um allsherjar atkvęšagreišslu ķstéttarfélögum.og sęi žjóšskrį um eftirlit meš aš eingin gęti kosiš nema einu sinni.                             Meš žessu veršur einnig um aukiš lżšręši aš ręša,žar sem žjóšin fęr aš kjósa oftar fulltrśa į löggjafarsamkundu žjóšarinnar.                                                                                                                                                                                                  Ķ jafn tęknivęddu žjóšfélagi og hér er,ętti ekki aš vera vandkvęši į aš koma ķ veg fyrir kostningasvik. Hér ersvotil hver einasti mašur kominn meš einkvers konar rafręnt kort,debet,kredet eša önnurrafręn kort,meš kortanśmeri,kennitölu og persónulegu leyninśmeri viškomandi.Ef žjóšskrį gęfi śt kostningakort,meš kortanśmeri žeirra félagasamtaka,sem einstaklingurinnvęri skrįšur ķ,og gęfi honum leyninśmer,svipaš og bankarnir gera,žį gęti žjóšskrį fylgst mešaš viškomandi einstaklingur gęti ekki kosiš nema einu sinni į įri.Žó aš ég sé ekki sérfręšingur į žessu sviši,tel ég aš žetta hljóti aš vera hęgt meš allri žeirritękni-og tölfuvęšingu sem hér er komin.C Eihver helgasti réttur ķ lżšręšisrķki,er leynilegar kostningar um menn og mįlefni .                                                                                                 .Žaš er hlęgilegt aš sjį,aš į Alžingi skuli skuli allir geta séš hvernig hver einstakur žingmašur greišir atkvęši,žaš er atkvęšatafla upp į vegg,sem sżnir nįkvęmlega sętaskipan žingmanna og erhśn meš gręnu,gulu og raušu ljósi,žannig aš aušvelt er aš sjį hvernig hver einstakur žingmašurhefur greitt atkvęši hverju sinni. Žó geta žingmenn krafist leynilegrar atkvęšagreišslu,sem ersįrasjaldan gert,en ętti aš vera undantekkningarlaust višhaft, svo flokksforingjar og forkólvar.gętu ekki stöšugt fylgst meš hvort žingmenn vogušu sér aš dansa utan flokkslķnunnar.Žvķ er žaš tillaga mķn aš skilyršislaust verši leynilegar atkvęšagreišslur alltafvišhafšar į Alžingi Ķslendinga.   D.Forsetavald tel ég naušsynlegt,eins og seigir ķ 26.gr.nśverandi stjórnarskrį,en meš frekaritakmörkum.Ķ fyrsta lagi; Forseti getur ekki vķsaš umdeildu mįli,sem framkvęmdavaldiš hefur fengi samžykkt į Alžingi, til žjóšarinnar,fyrr en aš lokinni żtarlegri umręšu žings og žjóšar,minnst ķ tvęr vikur.Annaš;  Ekki fyrr en aš minnsta kosti žrjįr  skošanakannanir gefi sterkar vķsbendingar umvilja žjóšarinnar.Og ķ žrišja lagi; Samžykki ŽJÓŠIN umdeilt lagafrumvarp framkvęmdavaldsins, skal forseti vķkja.Komi žaš fyrir skal innan tveggja mįnaša kjósa nyjan forseta,en frįfarandi forseti situr žar tilnżr forseti tekur viš.E. Žaš er talaš um aš fjölmišlar séu aš verša 4 valdiš ķ nśtķmasamfélagi, žar sem žeir eru mjögskošanamyndandi ķ nśtķmažjóšfélagi, žetta er eflaust rétt,vegna žess aš fólkiš veit aš persónuleg afskiptižess af einstökum žjóšmįlum er svotil eingin, žar sem žaš hefur eingan kostningarétt,og lętur žvķ fjölmišla óįreitta um tślkum į einstökum mikilsveršum mįlum.Ef fjölmišlar hefšu möguleika į žvķ aš skjóta umdeildum mikilsvaršum mįlum til žjóšarinnar,til samžykktar eša synjunnar, eftir żtarlegar umręšur,og meš samžykki Alžingis, žį myndiskapast trśveršugri og heišarlegri fréttamenska fjölmišla.,sem eg tel forsendu žess,aš skapajįkvęš og góš fjölmišlalög.Ég tel aš fjölmišlar ķ framtķšinni verši stöšugt meir og meir įhrifavaldar ķ žjóšlķfinu,og žvķnaušsynlegt aš gefa žeim aukiš įhrifavald,en um leiš draga žį til meiri įbyrgšar į žvķ sem frį žeim kemur.Allt eru žetta hugmyndi eldri manns ,sem į aš gagnrżna,en eru byggšar į reynslu į žeim ótrś-legu breytingum,sem įtt hafa sér staš į sķšustu öld. Meš viršingu til žeirra sem lesa.     Hafsteinn Sigurbjörnsson Höfšagrund 14 300 Akranes.                                                              

Vistvęnar veišar.

Ég hef įšur skrifaš um mismunin į togveišum og vistvęnum veišum. Mig furšar į žvķ, hversu fįir fjalla um žetta atriši, sem varšar mjög miklu um framtķš fiskiveiša viš Ķslandssstrendur

Takmörkun į ašgangi ķ aušlindina į sķnum tķma tel ég aš hafi veriš naušsinleg, en sį óskapnašur sem hśn er nś oršin vegna misvitura ašgerša tel ég algerlega óvišunandi.

Lķfrķki hafsins er afskaplega viškvęmt og röng veišarfęri tel ég rįša mjög miklu um sjįlfbęra framvindu žess.  Togveišar tel ég žar afskaplega óheppilegar į ótrślaga margan mįta og vil ég  

nefna įn langs rökstušnings, helstu atriši žess gyfurlega mismunar, sem er į vistvęnum fiskiveišum  eša togveišum.

Togskip sem tekur 1.tonn af fiski śr sjó, eyšir tķu sinnum meiri orku (olķu) til žess, heldur en skip  sem veišir meš vistvęnum veišarfęrum, (lķnu, nót eša netum).

Žetta į ašeins viš mešan skip er meš veišarfęri ķ sjó, ž.e. togskip sem dregur į eftir sér um 20 tonna veišarfęri yfir botninn (botntroll) og togskip meš flottroll af sömu stęrš eša stęrri ķ eftirdręgi.Fiskiskip sem veišir meš lķnu, nót eša netum notar sįralķtinn vélarkraft til aš taka sitt veišarfęri śr sjó, žannig aš orku notkunn žess er tķu sinnum minni en togskipa, žvķ žetta eru kyrrstęš veišarfęri.  

Togskip mengar žar ef leišandi tķu sinnum meira, en fiskiskip sem veiša meš vistvęnum veišarfęrum. Fiskiskipaflotinn notar um 15-17% af mengunnarkvóta Ķslands

Viš stöšugt hękkandi olķuverš er oliunotkunn aš verša stęrri og stęrri kostnašarlišur ķ śtgerš.   Allan bolfiskafla sem nś er leift  aš veiša viš Ķsland, er mjög aušvelt aš veiša į visvęnan hįtt.

Ž.e. į lķnu, ķ net eša ķ nót

      Fyrir andvirši togskips upp į 2. milljarša ( nżi Vestmanneyja togarinn), smķšašur erlendis vęri hęgt aš kaupa 20 hrašfiskibįta 15-18 tonn, smķšaša hér (gjaldeyrissparnašur upp į 2 milljarša).

2.milljarša togskip veitir 15-20 sjómönnum atvinnu, en 20 fiskibįtar 40-50.sjómönnum atvinnu

Žeta eru mešaltalstölur mišaš viš togskip og 15-18 tonna dagróšrabį

Togskipin veita hinum smįu sjįvarbyggšum enga atvinnu, žaš gera ašeins dagróšrabįtar, sem nota eingöngu vistvęn  veišarfęri ( langmest lķnu).Ķ hinum mörgu minni sjįvarbyggšum allt ķ hringum landiš eru engir togarar geršir śt og skapa žvķ enga vinnu fyrir landverkafólk

Framsal aflaheimilda hefur valdiš gżfurlegri byggšaröskun ķ landinu, og um leiš efnahagslegum

glumdroša.Ķ hinum minni byggšarlögum, sem byggja afkomu sķna aš mestu į sjįvarafla, hefur öršiš mikill lólksflótti.Į mörgum stöšum standa vönduš og vel byggš hśs auš og óseljanleg vegna žessa, į markašsverši langt undir kostnašarvirši og sveitarstjornir eiga erfit meš, aš sinna brżnustu žjónustu skyldum sķnum viš ķbśana vegna lélegra skatttekna.

Framsal aflaheimild, er einhver mesta vitleysa ķ žessu glórulausa fiskveišikerfi og sannar žaš best, aš Mannréttindanefnd S.Ž.telur žaš brjót mannréttinda sįttmįla S.Ž.sem viš erum ašilar aš. Atvinnugreinin er nś gżfurlega skuldsett vegna kerfisins,  vegna žess aš žegar  ašilar žeir sem fengu śthlutaš aflamagni seldja aflamarksśthlutun sķna, skapašist fjįrmagnsflótti frį atvinnugreininni. Įętlaš er aš skuldir atvinnugreinarinnar nś, sé allt aš 300 milljaršar kr.

Ķ dag er vitleysan slķk aš menn sem ętla aš fara ķ śtgerš, fį engin lįn til aš kaupa atvinnutękin,

bįtinn eša veišarfęrin, ef žeir hafa ekki aflaheimild. Aš mati lįnveitanda er bįturinn og veišarfęrin einskisvirši įn aflaheimilda. 

Meš stöšvum į togveišum ķ įföngum gętu sjįvarbyggširnar endurheimta aušlindarétt sinn. Ž.e.strandveišar meš vistvęnum veišarfęrum og žar meš skapa grundvöll fyrir upppbyggingu sjįvarbyggšanna į nż. Žetta vęri hęgt aš gera į margan mįta t.d. meš aš SKILYRŠA HVERJA ŚTHLUTUM AFLAHEIMILDA TIL ĮKVEŠINNA VEIŠAFĘRA. Ž.e.aš įkvešinn hluti allra aflaheimilda skuli veiša į lķnu, ķ net eša į annan vistvęnan mįta.

Žaš er margsannaš aš togveišar eru mikill skašvaldur lķfriki sjįvar, sérstaklega  botnvörpuveišar og snurvoš. Lķnu-,nót-,og netaveišar eru žaš ekki. Nokkur lķking į skašsemi botnvöršuveiša ,vęri  ef stór traktor eša skrišdreki fęri yfir land  móa, mela og kjarr meš 20 tonn af kślum, vķrum, netum og hlerum ķ eftirdręgji. Hvernig halda menn aš žaš land liti śt eftir slķka yfirferš, eša lķfrķki žess.

 Öll žessi atriši er hęgt aš rökstyšja ennfrekar į sannfęrandi hįtt og vęri jafnvel efni ķ doktorsritgerš svo margslungin įhrif hefur nśverandi sjįvarśtvegsstefna haft į žjóšlķf okkar. Stjórnvöld ęttu aš sjį sóma sinn ķ žvķ aš taka žetta mįl til alvarlegrar athugnnar, žvķ ein er sś stašreind, sem enginn getur hrakiš,aš stęrstur hluti žess sem okkar,  er ķ dag, er sjįvaraušlind okkar aš žakka

 

Hafsteinn Sigurbjörnsson

     

 

einkavęša vatniš

Žaš er meš ólķkindum hvaš sumir men geta lįtiš sér detta ķ hug. Aš einkvęša vatniš, brżnustu lķfsžörf alls lķfs, er algör fyrra. Ég held aš menn eins og Siguršur Kr. Kristjįnsson gerir sér einga grein fyrir hvaša afleišingar séreignir į vatni, sem kenur śr lękjum og lindum gęti haft ķ frmtķšinni ķ samskiptum milli manna og žjóša. Žaš er jafnvel įlitiš aš nįttśrlegt vatn verši mesta aušlind žjóša innan skamms. Aš afhenda žaš įkvešnum ašilum sem sér- eign er glępur gagnvart žjóšinni.

Vandi sjįvarśtvegsins.

Meginorsök žess hvernig komiš er fyrir fiskstofnum viš Ķslandsstrendur, er notkun togveišarfęra, botntrolls, snurvošar og annara togveišarfęra. Žessi veišarfęri eru bśin aš eyšileggja stóran hluta landgrunnsins, meš žvķ aš draga eftir botninum, fleiri tonna veišarfęri, jįrnhlera, bobbinga, (kślur sem eru nešst į veišarfęrinu, til aš halda žvķ į botninum), vķra, kešjur og net, sem geta veriš allt aš 20 tonn aš žyngd. Žessi veišarfęri hafa ekki ašeins eyšilagt allan gróšur į hafsbotninum, žara, žörunga, kóralla og annan botnsjįvargróšur, heldur drepur žaš einnig öll smįdżr, marflęr og önnur lišdżr, sem er hluti af lķfskešju sjįvarins

Og sķšast en ekki sist drepa žessi veišarfęri ótölulegan fjölda bolfiskseiša į fyrstu įrum ęvi žeirra.

Žessi veišarfęri žyrla upp miklu magni af leir og lešju, į leiš sinni yfir botninn, sem sest ķ tįlkn seišanna og fiskanna (fiskarnir anda, taka sśrefni śr sjónum ķ gegnum tįlknin) og stórskašar žį og jafnvel drepur fjölda žeirra.

Ašeins til višmišunnar fyrir žį sem žekkja ekkert  til žessara stórvirku veišarfęra, mį lķkja eyšileggingarafli žeirra į hafsbotninum, viš flugdreka sem fęri yfir land, móa, mela, kjarr og gróiš land, og dręgi į eftir sér, yfir landiš, 20 tonn af jįrni, vķrum og netum, sem vęri yfir 100m. į breidd og 100m į lengd. Hvernig ętli žaš land liti śt eftir slķka mešferš?

Žetta er fullkomlega raunhęf samlķking, žó svo einhverjir vilji sjįlfsagt meina aš hlutir séu léttari ķ vatni, en į landi, žį er ljóst aš botngróšur ķ sjó er viškvęmari, en gróšur į landi.

Heilbrigš dómgreind og reynsla segja mér aš žetta sé megin orsök žess hvernig komiš er fyrir žorskstofninum og reyndar öllum fiskstofnum viš Ķslandsstrendur.

Sjįlfsagt koma žarna fleiri orsakir til greina varšandi žorsksstofninn eins og ofveiši į lošnu, sandsķli og rękjum, helstu fęšu žorsksins, eins og fram kefur komiš ķ greinum gamalla reyndra sjómanna,  en ég er sannfęršur um aš meginorsök žess vanda, aš byggja upp žorsksstofninn, er togveišarfęri sem eyšileggja lķfrķki hafsbotnsins og hindra sjįlfbęra endurnżjun žess.

Vistvęnar veišar, ž.e. veišar meš kyrrstęšum veišarfęrum, lķnuveišar fyrst og fremst, netaveišar ķ einhverjum męli og fiskgildru veišarfęri skemma ekki viškvęmt vistkerfi landgrunnsins og geta aušveldlega veitt svotil allan žann afla, sem nś er leiflegt aš veiša į Ķslandsmišum og komiš ķ staš togveišanna.

Til aš snśa žessari óheillažróun viš, er ašeins til ein leiš: Žaš er aš takmarka allar togveišar į landgrunni Ķslands. Til aš byrja meš skal banna allar veišar meš snurvoš.

Snurvoš var upphaflega nokkuš kyrrstętt veišarfęri, en hefur žróast upp ķ togveišar, žar sem botninn er skrapašur į sama hįtt og venulegt troll gerir. Annar įfangi gęti oršiš aš banna allar togveišar innan 50 mķlna landgrunnslķnu og žrišji įfangi aš banna allar togveišar innan lögsögu Ķslands.

Ķ nśverandi fiskveišistjórnunarkerfi hefur žróunin oršiš sś aš sķfellt meiri veišiheimildir hafa fariš til stórśtgerša, sem eingöngu veiša sķnar veišiheimildir meš togveišiskipum

Žessi veišiašferš er afskaplega óhentug, meš tilliti til nįttśruverndar, nżtingar į aušlindinni og žjóšhagslega séš.

Fyrr ķ žessari grein hef ég bent į eyšileggingarmįtt žessa veišarfęris, meš lélega nżtingu į žeim afla, sem togveišiskip taka śr aušlindinni vil ég benda į mikiš brottkast og sérstaklega hvernig hrašfrystitogararnir nżta žann afla, sem tekinn er śr sjó, ž.e. koma meš žrišjung žess afla til lands, sem śr sjó er tekinn. Žetta eru ašeins flökin (32-35% af žyngd fisksins), hinu er hent. Hausum, innyflum, beinum og smįfiski, sem ekki passa ķ flökunarvélarnar og śtgeršin telur ekki aršbęrt aš hirša. Žetta, sem er 65-68% af veiddum afla, getur veriš meš góšri nżtingu allt aš helmingur žess veršmętis sem skipiš hiršir.

Frį žjóšhagslegu sjónarmiši vil ég benda į eftirfarandi: Orkueyšsla (olķueyšsla) margfallt meiri viš aflaš tonn, meš togveišum, en t.d. lķnuveišum, minna hlutfall afla togveišiskipa kemur til vinnslu ķ landi, en annara veišiskipa og stofnkostnašur ķ skipum og veišarfęrum til togveiša, er meiri heldur en til t.d.lķnuveiši

Ķ fjölmišlum, žegar sagt er frį gķfurlegu aflaveršmęti žessara skipa śr einni veišiferš, žį hafa skipstjórar žessara skipa stęrt sig af žvķ aš segja aš žeir hafa tekiš 900 tonn śr sjó, en koma meš 300 tonn aš landi.

Mikiš er nś rętt um aš finna žurfi leišir til lagfęringar į fiskveišikerfinu, žar sem nśverandi kerfi viršist ekki nį tilętlušum įrangri til verndunnar og uppbyggingar į fiskistofnunum viš landiš.

Ég tel aš fyrsta breytingin į nśverandi stjórnkerfi fiskveiša ętti aš vera stjórnvaldsįkvöršun um aš setja reglur um hverskonar veišarfęri megi nota til aš taka žann afla śr sjó, sem leyfilegur er į hverjum tķma. Meš svona reglugeršar įkvęši vęri hęgt aš stżra nokkuš hvar veišiheimildirnar lentu, skerša veišiheimildir togveišiskipa įn žess aš skerša veišiheimildir śtgeršar žeirra en auka heimildir skipa sem veiša meš vistvęnum veišarfęrum. Žetta žżddi annarsvegar breytingar į togskipum ķ vistvęnt veišiskip ž.e. lķnuskip eša sölu togskipa śr landi. Einnig myndi žetta efla möguleika hinna żmsu smęrri sjįvarbyggša til aš halda sķnum hlut ķ aflaheimildinni į t.d. Vestfjöršum žvķ žar eru engin togskip gerš śt.

Annaš veigamikiš atriši til breytinga į kerfinu er aš skylda alla aflaheimildarašila til aš setja allan afla sinn į markaš, aš višlögšum hįum fjįrsektum og upptöku aflaheimilda.

Žrišja atrišiš sem ég vil nefna til breytinga į fiskiveišikerfinu tengist öšru atrišinu og ętti aš minka brottkast veršlķtils fisks, en žaš er žannig:

 

Eitt tonn af stórum žorski į hęsta verši į markaši žess söludags telst eitt žorsksķgildstonn. Eitt tonn af smįum žorski į lęgra verši į markaši žann sama dag telst samsvarandi hluti śr žorsksķgildstonni sem nemur mismuninum į verši stóru og minni fiskunum. Ž.e. stóri og veršmesti fiskurinn telst įvallt eitt fiskķgildiseining, en smįi og veršminni fiskurinn žaš hlutfall śr fiskķgildiseiningu, sem veršmunur fiskanna segir.

 

Žessi ašferš myndi örugglega stórminnka brottkast žvķ raunverulegt gildi hvers fisks til kvóta er įvallt žaš sama. Tökum dęmi: Skip kemur meš blandašan afla aš landi į markaš, samtals 10 tonn. Žar af 5 tonn af stórum žorski sem fer ķ hęsta veršflokk, segjum 200 kr. kg. Samtals 100.000 kr og er žaš 5 žorskķgildistonn af aflaheimild skipsins. Śr sömu veišiferš landar skipiš einnig į markaš 3 tonnum af smįum žorski og fęr fyrir žaš 100 kr.kg.,eša 30 000 kr.samtals. Žessi 3 tonn af smįum žorski reiknast žvķ ekki sem 3 žorskķgildistonn, heldur ašeins 1,5 tonn vegna helmings veršmunar.

Sama myndi gilda um veišiheimildir annara fiskitegunda, t.d.żsu og seinbķts.

Meš žessari ašferš munu sjómenn sjį, aš žaš žjónar engum tilgangi aš henda veršminni fiski, žvķ hann fęr alltaf hęsta verš fyrir aflaheimildina.

Aš lokum žetta: Fjöldi žjóša hafa stóraukiš bann viš togveišum ķ lögsögu landa sinna, B.N.A., Chile, Noregur og fleiri, žvķ žau vita og hafa višurkennt aš togveišar eru stórhęttulegar lķfrķki hafsins. Heilbrigš dómgreind hvers hugsandi manns hlżtur aš krefjast žess aš stöšvuš verši žessi eyšilegging į stęstu aušlind Ķslensku žjóšarinnar.

Meš žvķ aš stefna til vistvęnna veiša endurnżjum viš aušlindina, aukum lķfsmöguleika landsbyggšarinnar til aš lifa į aušlindinni og stoppum žį vitfyrringu sem fellst ķ žvķ aš lįta stórśtgeršir L.Ķ.Ś. og peningamenn rįša, sem einblķna į gróšasjónarmišiš eitt.

  Hafsteinn Sigurbjörnsson 


Vistvęnar veišar eru žaš sem koma skal

Ķ SĶŠUSTU grein minni benti ég į eyšileggingarmįtt togveišifęra en nś vil ég benda į hve žjóšhagslega óhagkvęm žau eru. Togveišiskip eyša žrisvar til fjórum sinnum meiri orku (olķu) į hvert aflaš fiskitonn en skip meš önnur veišarfęri, t.d. lķnuveišiskip. Stofnkostnašur viš kaup į skipi og veišarfęrum fyrir togveišar er margfaldur mišaš viš stofnkostnaš til skips og veišarfęra į t.d. lķnu- og netaveišum. Žarna į ég viš, ef frjįls sókn beggja ašilanna ķ aušlindina vęri til stašar.

Ķ žrišja og sķšasta lagi vil ég benda į mjög lélega nżtingu žess afla sem į togskipin koma.

Togskipin henda yfirleitt öllum innyflum śr fiskinum sem žau taka um borš, ž.e. lifur, hrognum og svilum (fyrir utan annan afla sem veršlķtill er), sem nś er aš verša mjög veršmętur.

Žó tekur steininn śr žegar nżtingarhlutfall hrašfrystitogaranna er skošaš. Žar hefur veriš stašfest ķ blašavištölum viš skipstjóra žessara skipa, aš žeir hafa tekiš 900 tonn śr sjó, en komiš meš aš landi ašeins 300 tonn, ž.e. ašeins flökin af fiskinum. Žaš sem er hent eru hausar, hryggur, žunnildi, lifur, hrogn og svil (sem fyrrverandi rektor Hįskóla Ķslands sagši mér, aš vęri prótķnaušugasti hluti fisksins) og eru žvķ 600 tonn og nśoršiš allt aš helmingur andvirši žess afla sem komiš er meš aš landi.

Žetta eru stašreyndir, sem ekki verša hraktar og vekur mér og fleirum furšu į aš hvorki Hafró né stjórnvöld hafa einu orši minnst į žessi augljósu sannindi.

Visvęnar veišar er žaš sem koma skal, meš lķnu, netum og öšrum vistvęnum veišarfęrum, er hęgt aš taka allan žann bolfisksafla śr sjó, sem nś er leyft aš veiša į Ķslandsmišum.

Lķnubįtar, 15 til 20 tonn, frį Vestfjöršum hafa nįš allt aš 1000 tonna afla į 3-4 mįnušum, sem sżnir hve aušvelt, hagkvęmt og įn eyšileggingar į lķfrķki landgrunnsins, er aš taka žann afla sem leyfilegur er.

Höfundur er fyrrverandi sjómašur en nśverandi ellilķfeyrisžegi.


Varnarmįlarįšherra Ķslands

Į MEŠAN Ķsland var hersetiš af Bandarķkjamönnum voru samskipti hersins og ķslenskra stjórnvalda formlega į höndum utanrķkisrįšuneytis Ķslands og yfirherstjórnar bandarķska hersins į Keflavķkurflugvelli sem og stjórnvalda ķ Bandarķkjunum. Nś eftir aš stjórnvöld ķ Bandarķkjunum įkvįšu einhliša, žvert į alla samninga, aš kalla herinn burt af landinu, hefur skapast mikil óvissa ķ öryggismįlum landsins, ķ hverfulum heimi.

Undir forystu forsętisrįšherra og utanrķkisrįšherra var reynt aš nį einhverskonar samningum viš Bandarķkjamenn um öryggismįl Ķslands, en ekkert nįšist sem hald er ķ og sżnir žaš best framkomu Bandarķkjamanna gagnvart öšrum rķkjum žegar žau hafa ekki lengur bein not af žeim.

Ķslensk stjórnvöld hafa alla tķš, frį žvķ hervarnarsamningurinn var geršur, veriš tįldregin af Bandarķkjamönnum. Žeir sögšust ętla aš verja okkur, en voru hér ašeins sem śtvaršarstöš fyrir Bandarķkin. Žeir fengu ķslensk stjórnvöld til aš njósna um ķslenska rķkisborgara sem žeir töldu sér andsnśna, žeir stóšu ekki meš okkur žegar viš böršumst fyrir tilverurétti okkar ķ landhelgisdeilunni, og nś sķšast fengu žeir okkur til aš samžykkja įrįsarstrķš į hendur öšru fullvalda rķki.

Forystumenn Sjįlfstęšisflokksins hafa alltaf veriš helstu talsmenn Bandarķkjamanna hér į landi. Žeir voru ķ rķkisstjórn žegar hervarnarsamningurinn var geršur og žeir eru ķ rķkisstjórn žegar honum er slitiš einhliša ķ algerri óžökk žeirra. Bjarni Benediktsson var utanrķkisrįšherra žegar hann var geršur og nś vill svo undarlega til aš sonur hans, Björn, er aš gera samning viš erlend rķki, um ašgeršir, sem aš hluta til eru žęr sömu og voru ķ hervarnarsamningnum viš Bandarķkjamenn, ž.e. eftirlit ķ lofti og į legi ķ kringum Ķsland.

Samningur sį sem varnarmįlarįšherra Danmerkur og Björn Bjarnason geršu fyrir Ķslands hönd ętti aš vera į höndum utanrķkisrįšherra, utanrķkismįlanefndar og Alžingis, en ekki Björns Bjarnasonar.

Björn Bjarnason viršist žvķ einhverra hluta vegna lķta į žaš sem hlutverk sitt aš standa fyrir einhverskonar varnarsamningum fyrir Ķslands hönd.

Nś er Björn dóms- og kirkjumįlarįšherra, en enginn varnarmįlarįšherra, svo vitaš sé, nema hann telji aš sér sé mįliš svo skylt, samanber framansagt, aš hann telji sig eiga aš vera varnarmįlarįšherra Ķslands. Žaš er meš öllu óžolandi og ólķšandi hvaš Björn Bjarnason er oršinn frekur til valdsins.

Samkvęmt stjórnsżslulögum fer utanrķkisrįšherra ķ samvinnu viš forsętisrįšherra meš utanrķkismįl, en ekki dóms- og kirkjumįlarįšherra. Žvķ er žaš oršiš įhyggjuefni allra hugsandi manna hve rķkisstjórn Sjįlfstęšisflokksins og framsóknar er, ķ žessu mįli sem og öšrum, oršin gjörsamlega rįšlaus og óhęf til aš stjórna landinu.

HAFSTEINN SIGURBJÖRNSSON

ellilķfeyrisžegi.

Frį Hafsteini Sigurbjörnssyni:


Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband